ตำนานเทศกาลไหว้พระจันทร์ และขนมไหว้พระจันทร์

เทศกาลไหว้พระจันทร์ – ขนมไหว้พระจันทร์ – วันเพ็ญ เดือน 8 ซึ่งปีนี้ ตรงวันที่ 1 ตุลาคม 2563

เทศกาลไหว้พระจันทร์

เทศกาลไหว้พระจันทร์เป็นเทศกาลของชาวจีนโดยปกติ คือ วันเพ็ญ เดือน 8 ซึ่งปีนี้ ตรงวันที่ 1 ตุลาคม 2563 จัดขึ้นกลางฤดูใบไม้ร่วง จึงเรียก ว่า “จงชิว” (Zhong Qiu) แปลว่า “กลางฤดูใบไม้ร่วง” เพื่อระลึกถึง เทพธิดาแห่งพระจันทร์

ขนมไหว้พระจันทร์

ซึ่งเชื่อกัน ว่าถือกำเนิดขึ้นในวันนี้ อย่างไรก็ตาม ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ เกี่ยวกับต้นกำเนิดของเทศกาลนี้ ยังคงไม่เป็นที่ปรากฏแน่ชัด บ้างก็ ว่าจักรพรรดิ์วูแห่งราชวงศ์ฮั่นเป็น ผู้ริเริ่มการฉลองเพื่อกราบไหว้พระจันทร์เป็นเวลา 3 วันในฤดู ใบไม้ร่วงนี้

ขนมไหว้พระจันทร์

เทศกาลไหว้พระจันทร์

ในประเทศจีนถือเป็นการฉลองการเดินทางมาครึ่งหนึ่งของฤดูใบไม้ร่วง ซึ่งมีการฉลองในวันเพ็ญเดือนแปด ซึ่งอาจอยู่ในช่วงเดือนกันยายน หรือ ตุลาคม ก็ได้

เทศกาลฉลองไหว้พระจันทร์นี้ถือเป็นเทศกาลที่สำคัญ นับเป็นลำดับที่สองรองจากตรุษจีน ซึ่งเมื่อครบรอบเวียนมาถืง คนจีนมักเดินทางกลับบ้านเดิมเพื่อพบปะญาติมิตรและทานอาหารร่วมกัน ประเพณีการฉลองนี้มีสืบทอดมากว่า 3,000 ปี นับตั้งแต่ความเชื่อในการสักการะต่อพระจันทร์ในอดีต โดยคนจีนทั่วประเทศจะฉลองเทศกานี้ ด้วยการชมจันทร์และรับประทานขนมไหว้พระจันทร์ร่วมกัน

นิทานตำนานเกี่ยวกับพระจันทร์

มีนิทานตำนานหลากหลายเล่าข่านเกี่ยวกับพระจันทร์ แต่ที่เป็นที่รู้จักกันมากที่สุดคือ ตำนานของเทพธิดาฉางเอ๋อ โดยตำนานเล่าถึง นักธนูโหวยี่ ซึ่งสามารถยิงธนูดับพระอาทิตย์ 10 ดวง จนเหลือดวงเดียวได้ ทำให้เทพมอบยาวิเศษเป็นการตอบแทน ซึ่งยาวิเศษนั้นมีฤทธิ์สามารถทำให้คงกระพันและเดินทางเข้าไปในเขตสรวงสรรค์ได้ โหวยี่มีภรรยาหน้าตาดีสวยงามนามว่า ฉางเอ๋อ ซึ่งนอกจากไปต่อสู้ล่าสัตว์ร้าน เข้าไม่ยอมที่จะทิ้งนางไว้ลำพังและทุกครั้งก่อนเดินทางเขาจะฝากยากวิเศษไว้กับภรรยา

เทศกาลไหว้พระจันทร์

จนวันหนึ่ง เมื่อสามีไปล่าสัตว์ ได้มีผู้ร้ายหมายจะมาแย่งยาวิเศษ ทำให้นางปกป้องยานี้ไว้ โดยกลืนยาลงไป ส่งผลให้ร่างนางลอยไปสู่แดนสวรรค์ กลายเป็นเทพธิดาประจำพระจันทร์

เทศกาลไหว้พระจันทร์

ยังมีตำนานเรื่องเล่าที่เกี่ยวกับพระจันทร์อีกเรื่องคือ คนจีนเชื่อว่า หากใครมีค่แท้จะมีผู้เฒ่าประจำพระจันท์ ช่วยผูกข้อเท้าหญิงชายที่เป็นคู่กันไว้ด้วยเชือกแดง เพื่อให้พบรักและรักกันตลอดรอดฝั่ง ทำให้เกิดเป็นความเชื่อที่หญิงที่หญิงสาวโสดจะสักการะบูชาผู้เฒ่าบนพระจันท์ ในเทศกาลไหว้พระจันทร์เพื่อให้เธอมีโชคในการได้คู่ที่ดี

ที่มาขนมไหว้พระจันทร์ – Moon Cakes

ขนมไหว้พระจันทร์
ขอบคุณรูปจาก S&P

เกิดขึ้นในช่วงราชวงศ์หยวน ค.ศ. 1280 – 1368 ซึ่งสมัยนั้นประเทศจีนอยู่ใต้การปกครองโดยมองโกล ทำให้เกิดการกบฏต่อต้านจากผู้นำจีนจากราชวงศ์ถัง (ค.ศ. 960-1280) ในยุคก่อนหน้าที่มิยอมสยบต่อต่างชาติ จึงได้คิดแผนการระดมกบฏ อาศัยการสื่อสารซ่อนในขนมในการติดต่อกันและทำการชิงอำนาจคืนได้สำเร็จในวันฉลองพระจันทร์

จึงเกิดเป็นตำนานและประเพณีในการรำลึกถึงเหตุการณ์กู้ชาติในครั้งนั้น และขนมดังกล่าวจึงเรียกว่า ขนมไหว้พระจนทร์ ตั้งแต่นั้นมาก

ขอบคุณรูปขนมไหว้พระจันทร์ : https://www.facebook.com/snpfood
และข้อมูลจากศูนย์วัฒนธรรมไทย-จีน จังหวัดอุดรธานี


ขนมไหว้พระจันทร์จากโรงแรมต่างๆ

แมนดาริน โอเรียนเต็ล กรุงเทพฯ

Grand Hyatt Erawan Bangkok

ขนมไหว้พระจันทร์ บน แฟชั่นไอส์แลนด์

Harrods Fl.1

ร้าน Kyo Roll EN Fl.1

ร้าน mx cakes & bakery Fl.B

ร้าน S&P Fl.B

ร้าน Black Canyon

เรื่องที่เกี่ยวข้อง